Rewitalizacja Sępólna. Ludzkie szkielety, monety, dewocjonalia..., czyli co skrywa Stare Miasto

Teren rewitalizacji Sępólna Krajeńskiego, która rozpoczęła się w połowie października ub. roku, jest objęty ścisłym nadzorem konserwatora zabytków. Prace przyniosły już pierwsze odkrycia. Przy nieplanowanej wcześniej wymianie gruntu przy kościele parafialnym i kostnicy archeolodzy natknęli się na ludzkie szczątki – kilkaset kości i czaszek. W tym miejscu do XIX wieku istniał cmentarz. Chowano tam zmarłych do momentu powstania nekropolii w pobliżu ronda ks. Emanuela Grudzińskiego.

Archeolodzy czuwają

- Przeprowadziliśmy na tym terenie prace z ponad 20 grobów. Trudno stwierdzić, z jakich lat pochodzą te szczątki. Tkaniny wskazują na koniec XVIII, początek XIX wieku, może nawet na XX wiek. Znaleźliśmy również fragmenty ubioru, pruskie lub niemieckie monety, krzyżyk, kawałek różańca. Był też pochówek, który miał trzy monety na podniebieniu, a w okolicy rąk i miednicy krzyżyki. Wszystkie pochówki są na jednym poziomie, nie ma pod nimi innych – zdradził nam Patryk Lenartowicz, pracujący przy wykopaliskach.

Informacji na temat odkrycia ludzkich szczątek nie otrzymała komenda policji w Sępólnie. Jak poinformowała nas rzeczniczka, patrol skierowano dopiero po doniesieniach medialnych.

-Policjanci ustalili na miejscu, że wszystkie prace prowadzone są zgodne z prawem. Wykonawca miał stosowne pozwolenia, ponieważ już wcześniej spodziewano się, że może dojść do takiego odkrycia- zaznacza asp. Małgorzata Warsińska.

Grupa archeologów będzie w tym miejscu prowadziła prace do końca marca. Wszystkie szczątki zostaną zabrane do Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie przeprowadzone zostaną szczegółowe badania.

- Nie wiem, jaki będzie zakres badań, ale kości mogą nam wiele powiedzieć o tym, z jakich czasów pochodzą wydobyte szczątki, kim byli ci ludzie, jaki był ich stan zdrowia i wiek, gdy ich chowano. To bardzo ciekawe odkrycie, które pozwoli poznać bliżej dawnych mieszkańców miasta – ocenia Łukasz Jakubowski, sępoleński historyk i bibliotekarz miejscowej książnicy.

Unikatowa okazja

Prace przy kościele zostały mocno spowolnione. Robotnicy, tam gdzie mogą, przygotowują się do układania kostki granitowej, a częściowo przenieśli się już na sam Plac Wolności. Tam zaczęły już pierwsze prace przy renowacji pomnika Walki i Męczeństwa.

Wielką niewiadomą jest to, co skrywają podziemie samego Placu Wolności. To za sprawą nieistniejącego już kościoła ewangelickiego. Budowla stała w centralnej części dzisiejszego placu w latach 1857-1950.

- Z przekazów historycznych wiemy, że wokół tego kościoła cmentarza nie było. Ewangelicy mieli swój cmentarz na ul. Chojnickiej, naprzeciwko PKS-u. Natomiast nie wiemy, czy zmarłych nie chowano w kryptach. Na wysokości sklepu Żabka będziemy robić wykop pod fontannę posadzkową na głębokość 3 metrów. Być może tam natkniemy się na swego rodzaju bunkier – zastanawia się burmistrz Waldemar Stupałkowski.

- Trudno przewidzieć, co może skrywać ziemia Placu Wolności i jego okolicach. Mówimy o centrum miasta, więc z pewnością można się spodziewać drobnych przedmiotów związanych z osadnictwem, na przykład monet. A co z tego ujrzy światło dzienne? Kościół ewangelicki po wojnie został rozebrany, być może odkryjemy jego fundamenty – przyznaje Łukasz Jakubowski.

Jak podkreślił znawca lokalnej historii, mamy unikatową okazję zobaczyć, co kryje się pod naszymi stopami.