Tak wygląda zrewitalizowane centrum Sępólna Krajeńskiego. Bez kontrowersji się nie obyło [zdjęcia]

Rewitalizacja centrum Sępólna, patrząc na zakres prac i koszty, była jedną z największych inwestycji miejskich, realizowanych w ciągu ostatnich lat. Zakładała przebudowę i odnowienie sporego obszaru. Plac Wolności został przebudowany tak, aby mógł pełnić funkcję spacerowo – rekreacyjną. Modernizacja śródmieścia obejmowała gruntowną przebudowę płyty rynku miejskiego wraz z przylegającymi do niego uliczkami, czyli Ratuszową, Kościelną, Średnią, Farną, Studzienną, Boczną oraz teren kościoła parafialnego. Rzadko spotykany, trójkątny układ rynku – bo mają go tylko cztery miasta w Polsce - został zachowany. Nowy parking z płyt granitowych powstał również przy kościele św. Bartłomieja.

Z płyt granitowych i kostki betonowej powstały nie tylko nowe nawierzchnie. Cały obszar zyskał zupełnie nowy wygląd.

- Ten projekt został zrealizowany na wniosek naszych mieszkańców i poparty uchwałą radnych w 2016 roku. Prace pozwoliły uporządkować to, co jest pod ziemią: sieci wodociągowe, kanalizacyjne, sanitarne, teletechniczne i przewód światłowodowy. Pojawiły się nowe nawierzchnie, parkingi, oświetlenie, została wprowadzona mała architektura: ławki, kosze, stojaki na rowery i podświetlana fontanna. Cztery tablice informują, jak ten obszar zmieniał się na przestrzeni lat – wymieniał na hucznym otwarciu strefy staromiejskiej burmistrz Waldemar Stupałkowski - Równolegle do tych prac swoje badania prowadzili archeolodzy, którzy odkryli ponad 5 tysięcy artefaktów, m.in. fragmenty naczyń średniowiecznych, monety krzyżackie, średniowiecznego buta – przypomniał.

Na Placu Wolności odrestaurowano i podświetlono Pomnik Walki i Męczeństwa, a także dobudowano do niego trójkątne podejście schodowe. W rogach rynku stoją trzy trójkątne lampy, które mają podkreślać kształt pomnika. Pojawiły się również trawniki i nowe nasadzenia drzew.

Te ostatnie wzbudziły najwięcej kontrowersji, po tym, jak z rynku wycięto wszystkie drzewa. Część mieszkańców określiła rynek „betonową patelnią”, „betonozą” i „kolejnym miastem z betonu”. Jak przekonuje ratusz, prace budowlane wymagały wycięcia starych drzew oraz usunięcia istniejących zieleńców. Mimo iż miały być one zastąpione nowymi nasadzeniami, sprawa wzbudziła kontrowersje wśród mieszkańców, którzy obawiali się, że zieleni będzie mniej niż dotychczas. Tymczasem pierwotny projekt inwestycji zakładał, że drzew i zieleńców będzie dużo więcej. Opinia konserwatora zabytków ograniczyła jednak ilość nasadzeń do poziomu podobnego jak przed rewitalizacją. Po protestach mieszkańców ratusz zwrócił się ponownie do konserwatora zabytków. Ten, tym razem zgodził się na pierwotną wersję projektu urządzenia zieleni. Dzięki temu przy Placu Wolności powstały dwa rzędy drzew. W miejsce wyciętych 18, posadzonych zostało 28 klonów ozdobnych. Powstały też trawniki, które jeszcze przed zimą dobrze się przyjęły i zazieleniły.

Ze skargami przyszli również do burmistrza przedsiębiorcy, którzy uważali, że z powodu inwestycji mają mniejsze obroty.

Nie wszyscy radni byli też przychylni tej inwestycji, w szczególności radny Antoni Dolny. W listopadzie 2019 roku, gdy fundusze na modernizację zostały już przyznane, podczas sesji rady miejskiej złożył wniosek, by rewitalizację wstrzymać na trzy lata i przekazać pieniądze na budowę trzech sal gimnastycznych przy szkołach podstawowych w Zbożu, Wiśniewie i Zalesiu. Takie rozwiązanie spotkało się z dezaprobatą pozostałych radnych, którzy uważali, że „rewitalizujemy miasto teraz albo nigdy”. Jednoznaczna odpowiedź wpłynęła też od marszałka – środków unijnych nie można przeznaczyć na inny cel. Ostatecznie wniosek Antoniego Dolnego przepadł.

Po rewitalizacji zmieniła się też organizacja ruchu, gdzie pierwszeństwo mają piesi i rowerzyści. Parking jest teraz tylko po północnej pierzei rynku. Ulica Kościelna do skrzyżowania z ulicą Średnią jest teraz deptakiem. Na części ulic ruch samochodowy został zakazany całkowicie. Przejezdne są tylko ulice z parkingami oraz łącznik pomiędzy ulicami Młyńską i Kościuszki. Nowe rozwiązania mają nie tylko poprawić komunikację, ale przede wszystkim bezpieczeństwo dla pieszych i kierowców.

Z założenia latem na rynku miejskim będzie można sezonowo urządzać także ogródki z małą gastronomią.

Pierwotnie prace miały potrwać do końca sierpnia 2021 roku, lecz już sam start był z poślizgiem. 7 lipca 2020 roku gmina Sępólno podpisała z firmą Marbruk z Charzyków umowę na „Modernizację rynku wraz z bocznymi uliczkami w Sępólnie Krajeńskim”. Ustalono, że prace rozpoczną się po wakacjach. W ostateczności „pierwsza łopata” została wbita dopiero w połowie października, ponieważ wykonawca długo nie mógł znaleźć nadzoru archeologicznego. A ten okazał się nieodzowny, gdy w marcu podczas nieplanowanej wymiany podmokłegu gruntu między kostnicą a świątynią wykopano setki ludzkich kości, które pochodzą z przekształconego terenu po likwidacji cmentarza, istniejącego do początków XX wieku wokół kościoła. Z podziemi rynku wykopano artefakty, o których już wspominaliśmy.

Wykonawca nie wywiązał się w planowanym terminie, a gmina podpisała z nim aneks do umowy na wykonanie zadania do 30 października 2021 roku.

Rewitalizacja kosztowała 9 milionów złotych. Gmina Sępólno Krajeńskie otrzymała na to zadanie dofinansowanie unijne w wysokości ponad 3,6 mln zł z Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu. Są to pieniądze z Regionalnego Programu Operacyjnego. Na pozostałą część samorząd zaciągnął kredyt.